Τρόποι για τη διατήρηση της γονιμότητας μετά τα 35 έτη στη γυναίκα.

Στατιστικά ο μέσος όρος ηλικίας τεκνοποίησης στη γυναίκα ανεβαίνει τα τελευταία χρόνια. Όλο και περισσότερες γυναίκες ξεκινούν τις προσπάθειεςγια να κάνουν παιδί μετά τα 35 έτη. Η διαπίστωση αυτή μπορεί να εξηγηθεί από το ότι, τις τελευταίες δεκαετίες η γυναίκα αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην καριέρα της εις βάρος μερικές φορές της δημιουργίας οικογένειας και της τεκνοποίησης. Παράλληλα η κακή ποιότητα τρόπου ζωής εξαιτίας κυρίως του κάπνισματος, της παχυσαρκίας, ή ακόμα και τα διάφορα χειρουργεία στις ωοθήκες ( ενδομητρίωση, κύστεις ωοθηκών) μπορούν να επηρρεάσουν τη διατήρηση της γονιμότητας μετά τα 35 έτη.

Ο μέσος όρος που τεκνοποιεί μία γυναίκα στη χώρα μας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Γνωρίζουμε όμως συνάμα ,ότι η γονιμότητα φθίνει με την ηλικία, κυρίως μετά τα 35 έτη. Αρκετές λοιπόν γυναίκες ενδιαφέρονται για τον έλεγχο γονιμότητας αλλά κυρίως για τους τρόπους διατήρησης της γονιμότητας μετά τα 35 έτη.

Διαβάστε εδώ σχετικά με τους παράγοντες που αυξάνουν και τους παραγοντες που μειώνουν τη γονιμότητα.

Οι εναλλακτικές λύσεις διατήρησης γονιμότητας μετά τα 35 έτη στη γυναίκα είναι :

1. Κατάψυξη ωαρίων(vitrification)
2. Κρυοκατάψυξη εμβρύων (εφόσον υπάρχει σύντροφος)
3. Κρυοκατάψυξη ωοθηκικού ιστού με λαπαροσκοπική λήψη

Κατάψυξη ωαρίων (vitrification)

Η ωοθήκη περιέχει ένα μεγάλο αριθμό από ωάρια από τη στιγμή της γέννησης της γυναίκας. Σε κάθε κύκλο της αναπαραγωγικής ηλικίας πραγματοποιείται η ωορρηξία ενός από αυτά που έφτασε στην ωρίμανσή του. Εάν την ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας πραγματοποιηθεί γονιμοποίηση από σπερματοζωάριο, τότε δημιουργείται το έμβρυο.

Εφόσον υπάρχει αρκετό και ποιοτικό απόθεμα ωαρίων στις ωοθήκες μιας γυναίκας, μπορεί να πραγματοποιηθεί η λήψη ώριμων ωαρίων , και στη συνέχεια να προβούμε στην κρυοκατάψυξή τους με τη μέθοδο της vitrification. Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται σε κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Η γυναίκα παράγει ένα ώριμο ωάριο σε κάθε κύκλο, οπότε:

• ή γίνεται η λήψη κάθε μήνα και η κατάψυξή του,
• ή πραγματοποιείται η φαρμακευτική διέγερση των ωοθηκών (όπως στην εξωσωματική γονιμοποίηση) με στόχο να καταψυχθούν πολλά μαζί ώριμα ωάρια.

Στη συνέχεια, όταν η γυναίκα επιθυμεί να τεκνοποιήσει, πραγματοποιείται η απόψυξη των ωαρίων της και η εξωσωματική γονιμοποίησή τους. Το ποσοστό επιβίωσης των ώριμων ωαρίων από την απόψυξη είναι > 97%. Επίσης το ποσοστό κυήσεων, μετά από αυτή τη διαδικασία είναι αρκετά ικανοποιητικό. ´Οσο πιο νωρίς γίνεται αυτή η διαδικασία (δηλαδη πριν τα 40 έτη ηλικίας) τόσο μεγαλύτερα είναι και τα ποσοστά επιτυχίας.

Κρυοκατάψυξη εμβρύων

Στις περιπτώσεις που η γυναίκα έχει σύντροφο και επιθυμεί να τεκνοποιήσει μαζί του, μπορεί να προχωρήσει σε διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης ώστε να πραγματοποιηθεί η γονιμοποίηση και κρυοκατάψυξη εμβρύων. Όταν μετά από χρόνια η γυναίκα αποφασίσει να τεκνοποιήσει, τότε πραγματοποιείται απόψυξη ων εμβρύων και η εμφύτευσή τους μέσα στη μήτρα. Η διαδικασία αυτή πραγματοποιείται σε κέντρο εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Ας σημειωθεί ότι η τα έμβρυα διατηρούνται καλύτερα από τα ωάρια στην κρυοκατάψυξη , δηλαδή επιβιώνουν περισσότερο κατά την απόψυξη.

Κρυοκατάψυξη ωοθηκικού ιστού με λαπαροσκοπική λήψη

Η διατήρηση της γονιμότητας με κρυοσυντήρηση ωοθηκικού ιστού ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια, προσφέροντας νέες δυνατότητες για τεκνοποίηση σε καρκινοπαθείς, μετά από χειρουργεία ή χημειοθεραπεία που ως γνωστό επηρρεάζουν αρνητικά τη λειτουργία των ωοθηκών. Κι όμως η ίδια τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητα τους μετά τα 35 έτη. Χρειάζεται να αναφέρουμε ότι τα άωρα/ανώριμα ωάρια της ωοθήκης αντέχουν περισσότερο στη διαδικασία της κρυοκατάψυξης και απόψυξης.

Αρχικά, πραγματοποιείται μια λαπαροσκοπική λήψη ωοθηκικού ιστού και κρυοκαταψύχεται. Όταν λοιπόν η γυναίκα επιθυμεί να τεκνοποιήσει, πραγματοποιείται λαπαροσκοπική αυτόλογη μεταμόσχευση του ίδιου ωοθηκικού ιστού. ‘Εχουν γεννηθεί μέχρι τώρα 96 μωρά σε όλο τον κόσμο, με αυτό τον ελπιδοφόρο τρόπο.

Η λαπαροσκοπική λήψη του ωοθηκικού ιστού ή μεταμόσχευση ωοθηκικού ιστού απαιτεί ολιγό-ωρη παραμονή στην κλινική ή νοσηλεία 24 ωρών μόνο. Η γυναίκα μετά από μία τέτοια επέμβαση αισθάνεται αρκετά γρήγορα και επανέρχεται στις καθημερινές της ασχολίες.

Ο ωοθηκικός ιστός αυτός θα έχει την ηλικία και τις δυνατότητες γονιμότητας που είχε η γυναίκα  τη στιγμή της κρυοκατάψυξης. Μπορεί να παραμείνει για πολλά έτη στη κρυοσυντήρηση με αυτό τον τρόπο.

Είναι δυνατόν λοιπόν μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση η γυναίκα να ελπίζει ή σε αυτόματη σύλληψη και τεκνοποίηση, ή σε διέγερση ωοθηκών και εξωσωματική γονιμοποίηση.

Σε πρόσφατη δημοσίευση μελέτης μετα-ανάλυσης (Reproductive Sciences 2017), το ποσοστό επιτυχούς κύησης και τοκετού μετά απο μεταμόσχευση ωοθηκικού ιστού είναι 57,5%.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να υπογραμμίσω πως το πρώτο παιδί που γεννήθηκε στον κόσμο με τη διαδικασία της κρυοκατάψυξης ωοθηκικού ιστού και την αυτόλογη μεταμόσχευσή του στην ίδια τη γυναίκα μετά τη θεραπεία της για λέμφωμα, πραγματοποιήθηκε το 2004, στο πανεπιστήμιο όπου φοίτησα και εκπαιδεύτηκα, από την ομάδα του καθηγητού μου Jacques DONNEZ, στο Université Catholique de Louvain, στις Βρυξέλλες.